iedere kunstenaar vertrekt vanuit een bepaald punt. mijn startpunt in de visuele kunsten is ingegeven door veelheid. ik herinner me niet anders dan dat ik altijd al een ‘open’ mind geweest ben. ik kan in die veelheid niet echt één lijn tekenen. maar om toch een poging te doen, vanaf mijn middelbare schooltijd: tijdens die periode binnen het voortgezet onderwijs was ik enorm gefascineerd door vooral architectonische kunst van oude grieken, romeinen en (gotische) middeleeuwen – misschien zoals bij veel pubers zich een fascinatie ontwikkelt… eenmaal op het conservatorium vond ik georganiseerde, architectonische schoonheid in de constructie van muziek en werd ik daarnaast gegrepen door een psychologisch gesprek dat ik dacht te begrijpen in de muziek. maar ik voelde me ook al snel aangetrokken tot de ongrijpbare moderne, avant-gardistische kunst, elektronische muziek… ik voelde (en voel) me een smeltkroes van indrukken, allemaal even verwonderlijk als mooi, betoverend, ongrijpbaar, raar, moeilijk, beangstigend… terugkijkend denk ik dat zich toen al mijn fascinatie voor ‘the sublime’ ontwikkelde. maar… of misschien wel en… in die schoonheid ervaarde ik steeds meer de aanwezigheid van pijn, van juist het tegenovergestelde van wat schoonheid volgens de gangbare orde zou moeten zijn. en toen werd frédéric chopin mijn metgezel. (iedereen die de muziek van chopin ‘zoet’ noemt, moet verplicht zeven maal zeven keer op zijn knieën, met een grubenfelder molensteen om zijn nek, rond de kerk van uikumene gaan.)
een persoonlijke overtuiging wortelde in mij dat visuele kunst en muziek niet zoveel verschillen. sterker nog, ze zijn hetzelfde; de een weliswaar in uitvoering vergankelijk en vluchtig, de ander uitgevoerd blijvend zichtbaar, maar in essentie zijn ze één op één. (ik zou graag bij de gesprekken geweest zijn tussen frédéric chopin en eugène delacroix, over kleur, toon, schaduw, licht, compositie…)
voor mij geldt het voor alle kunsten en door de tijden heen: er is een soort van natuurlijke synesthesie van (kunst)uitingen van de mens; het ligt er maar aan welk perspectief je wilt nemen – je kunt ook ontkennen. ‘it’s up to you’.
een groeiende greep (alliteratie voor een nieuw suske en wiske-titel) uit kunstenaars waar ik veel bewondering voor heb, in ongeordende volgorde en dat wil niets zeggen over de ongenoemden, het is een puur persoonlijke, nooit complete momentopname:
| frédéric chopin |*| thomas bernhard |
| johannes brahms |*| egon schiele |
| frans kellendonk |*| benjamin britten |
| alberto giacometti |*| enrique granados |
| ludwig van beethoven |*| francis bacon |
| bruce chatwin |*| els nouwen |
| de schrijvers(s) van ‘karel ende elegast’ |*| hans andreus |
| meiro koizumi |*| karlheinz stockhausen |
| umberto eco |*| brigitte kaandorp |
| franz schubert |*| ali banisadr |
| slavoj žižek |*| alexander scriabin |
| györgy ligeti |*| de grotendeels onbekende architecten en hun ontelbare arbeiders van de gotische kathedralen |
every artist begins from a certain point. my point of departure in the visual arts was born out of multiplicity—an abundance. i recall no other state than that of having always possessed an open mind, like a porous surface that absorbs all. within that multiplicity, no clear line can be drawn; no singular path—only a fan of converging influences. but in an attempt to sketch one, let me begin with my secondary school years:
during that time, i was profoundly captivated by the architectural art of the ancient greeks and romans, and the (gothic) middle ages—the kind of fascination, perhaps, that often takes root in adolescence. later, at the conservatory, i discovered a similar kind of structured, architectural beauty within the construction of music. i was moved by its form, and at the same time, seized by a psychological conversation i believed i could hear resonating within it.
soon, however, i also felt drawn toward the elusive nature of modern and avant-garde art, electronic music… i felt—and still feel—like a crucible of impressions, all equally wondrous and beautiful, enchanting and intangible, strange, difficult, terrifying… looking back, i believe it was then that my fascination with the sublime began to take root.
And yet… or perhaps indeed: and…
in that very beauty, i began to perceive more and more the presence of pain—the opposite of what beauty is supposed to represent according to conventional standards. and thus, frédéric chopin became my companion. (anyone who dares to call chopin’s music ‘sweet’ should be sentenced to crawl seven times seven around the church of uicumene, on their knees, with a grubenfelder millstone around their neck.)
a personal conviction grew deep within me: visual art and music are not so different. in fact, they are the same. one is ephemeral, fleeting in its performance; the other is physically manifested and enduring—but in essence, they are mirror images. (i would have given much to witness the conversations between frédéric chopin and eugène delacroix—on color and tone, shadow and light, composition…)
To me, this holds true for all the arts, across the centuries: there is a kind of natural synesthesia among human forms of expression. It all depends on the perspective one chooses—or chooses to deny. It’s up to you…
a growing grasp (an alliteration worthy of a new suske and wiske title) of artists for whom I hold great admiration. in entirely random order—and the absence of others says nothing. this is a purely personal, never-finished snapshot in time:
| frédéric chopin |*| thomas bernhard |
| johannes brahms |*| egon schiele |
| frans kellendonk |*| benjamin britten |
| alberto giacometti |*| enrique granados |
| ludwig van beethoven |*| francis bacon |
| bruce chatwin |*| els nouwen |
| the (writer’s collective of) ‘karel ende elegast’ |*| hans andreus |
| meiro koizumi |*| karlheinz stockhausen |
| umberto eco |*| brigitte kaandorp |
| franz schubert |*| ali banisadr |
| slavoj žižek |*| alexander scriabin |
| györgy ligeti |*| the mostly unknown master-architects and their uncountable workers of the gothic cathedrals
the (writer’s collective of?) Karel ende Elegast
